پرونده ای در خصوص وضعیت خیریه ها \ خیریه های رها شده

خیریـه ،  مؤنث خیری ؛ وابسته به خیر ، کارهایی که نفع و خیر همه در آن باشد . حرف «خیریه» که به میان می آید باید محتاط تر نوشت. بد نام شدن کار «خیر» می تواند جامعه را نسبت به فعالیت عام المنفعه بی اعتماد کند. هنگامی که برای کار خیر آستینی بالا زده می شود  حس خوشایندی به همراه دارد که میهمان روح انسان می شود . خیر در حد نیت هم خرسند کننده است . روح آدمی نیاز به نوازش دارد. لطافتی از جنس انسان دوستی که با مشارکت عموم رنگی از مهربانی به خود می گیرد. اتفاقی که محدود به گروهی خاص یا جغرافیایی مشخص نیست . دین و جنسیت هم نمی شناسد. هر کار خیر یک بانی دارد. او محور می شود و به بهانه ای انسان دوستانه حرکتی جمعی را رقم می زند. در جوامع امروزی «خیریه ها» تشکل های غیر انتفاعی هستند که بدور از منافع مادی شکل می گیرند . خیریه ها بسته به هدف گذاری ابتدایی بانیان آنها برای کمک رسانی به نیازمندانی چون بیماران ، زندانیان ، کودکان محروم از شرایط مناسب و … عمل می کنند. 

هیات مدیریه خیریه کار جمع آوری کمک برای تشکل را برنامه ریزی می کنند . برنامه هایی که عمدتا با مشارکت عمومی مردم روبرو می شوند.

آنچه باعث شد به سراغ مسایل مربوط به خیریه ها برویم  پیچیدگی و عدم شفافیت نحوه فعالیت ، تعداد زیاد تشکل های خیریه ، نبود سیستم نظارتی واحد ، در آمیخته شدن فعالیت برخی از آنها با حواشی مالی و سیاست های جمع آوری منابع مالی آنها بود. در پرونده پیش رو سعی داریم تا با واکاوی نحوه فعالیت خیریه ها در کرمان قدری از ابهام ها را پاسخ بدهیم.

*خیریه از نوع ایرانی

در ایران به طرز عجیبی با تعدد مراکز خیریه مواجه هستیم. این موضوع را باید به فراوانی وجود افراد خیر در کشور یا سهل بودن امکان راه اندازی یک مرکز خیریه مرتبط دانست. بر طبق قوانین جمهوری اسلامی نیروی انتظامی ، وزارت کشور ، سازمان بهزیستی و سازمان اوقاف و امور خیریه مسوولیت صدور مجوز خیریه را بر عهده دارند. ارگان هایی که به سختی می توان وجه مشترکی برایشان پیدا کرد. وجود دست خیر در میان ایرانیان رامی شود تنها دلیل برای این دانست که قانون گذار در تعدد متولیان خیریه دست و دلبازی کرده و چهار مجموعه را وسیله صدور مجوز خیریه قرار داده است!

ماجرا از همین جا آغاز می شود . غفلت قانون یا به روز نبودن آن باعث شده هر یک از ارگان های متولی برای ارایه آمار بالاتر در گزارش های سالانه خود اقدام به صدور مجوز بکند. نتیجه آن لغزش قانونی خیریه هایی شد که از در و دیوار شهر ها بالا می روند . موضوعی که  صدای مجلسی هارا هم درآورد. فرج الله عارفی نماینده جیرفت و عنبرآباد و نایب ریس کمیسیون اجتماعی مجلس از عدم نظارت و تعدد خیریه ها در کشور گلایه مند بود و در این زمینه به خبرنگاران گفت:«آمار‌های متفاوتی تاکنون در این زمینه ارائه شده است، زیرا این مراکز از سوی نهادهای مختلفی مانند بهزیستی و وزارت کشور ثبت می‌شوند، چند سال پیش هم آمار‌ها از حدود 12 هزار مرکز خیریه در کشور حکایت داشت،اما باید به این تعداد، مراکز خیریه خانوادگی یا محله‌ای را نیز اضافه کرد.از آنجا که مدیریت واحدی روی مراکز خیریه کشور وجود ندارد، مسئولان نیز نمی‌توانند آمار دقیقی در این خصوص ارائه کنند. »

حالا معضل دوم خیریه ها سر باز می کند .وقتی که تعداد بالا می رود و واحد متمرکزی برای رسیدگی هم نباشد کار نظارت سخت می شود . مشکلی که فساد انگیز است و کار راستی آزمایی تشکل ها را برای مردم سخت می کند ..... بر روی ادامه مطلب کلیک کنید

تجـــــربه ای تازه با نشریه « زن و اجتمــــــاع»